Projekt pt. Towards Universal Parenthood in Europe (UniPAR) zrodził się z obserwacji, iż przepisy prawa krajowego, prawa człowieka i prawo Unii Europejskiej (UE) dotyczące dzieci przemieszczających się między państwami w obrębie UE, przenikają się, co pociąga za sobą złożone prawnie wyzwania. Sędziowie i urzędnicy stosują bowiem w odniesieniu do tych dzieci przepisy rozporządzeń unijnych w sprawach takich jak odpowiedzialność rodzicielska, alimenty lub dziedziczenie, ale instrumenty te nie obejmują tego, czy między dzieckiem a rodzicem istnieje więź prawna. Sytuacja ta może stwarzać przeszkody w korzystaniu przez dzieci i ich rodziny z prawa do swobodnego przemieszczania się w ramach UE oraz w skrajnych przypadkach naruszać prawa człowieka. W UE niedawno podjęto inicjatywę działań wspierających uznawanie pochodzenia dziecka między państwami członkowskimi UE, gdyż Komisja Europejska przedstawiła projekt rozporządzenia dotyczącego uznawania pochodzenia dziecka (projekt rozporządzenia COM (2022)695). Do czasu ewentualnego przyjęcia nowego rozporządzenia skuteczne i spójne stosowanie dorobku prawnego UE jest uzależnione od funkcjonowania prawa krajowego państw członkowskich UE, w tym jego przepisów prawa prywatnego międzynarodowego.

 

Celem UniPAR jest krytyczna analiza aktualnego stanu prawnego w sześciu państwach członkowskich oraz jej zestawienie z wymogami praw człowieka oraz prawa unijnego, a także analiza i zaproponowanie ewentualnych zmian do projektu rozporządzenia, jak również zaproponowanie rekomendacji i zbioru dobrych praktyk. UniPAR jest realizowany w 6 państwach przez 6 uczelni, tj. Uniwersytet w Genui, Uniwersytet w Barcelonie, Uniwersytet w Antwerpii, Uniwersytet w Osijeku, Uniwersytet w Sofii oraz Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
Dyskusje z praktykami podczas seminarium krajowego, które odbędzie się w dniach 15-16 maja 2025 r. na Wydziale Prawa i Administracji UJ pozwolą na uzupełnienie raportu krajowego na temat obwiązującego prawa, w tym prawa prywatnego międzynarodowego, orzecznictwa i aktualnych praktyk dotyczących ustalania i uznawania pochodzenia dziecka. Uczestnicy seminarium wspólnie rozwiążą 6 kazusów, dotyczących kwestii związanych z rodzicielstwem. Następnie, porównanie krajowych systemów prawnych ujawni rozbieżności i zbieżności w poszczególnych państwach, co może mieć znaczenie w świetle ewentualnego wprowadzenia unijnego rozporządzenia w sprawie rodzicielstwa.